Lái xe qua sa mạc: Kinh nghiệm từ các nước Trung Đông
Giới thiệu về lái xe qua sa mạc ở Trung Đông
Trung Đông, với những sa mạc rộng lớn như Sahara (ở Bắc Phi nhưng ảnh hưởng văn hóa lái xe đến vùng Vịnh), Rub' al Khali (Ả Rập Xê Út) hay Dasht-e Kavir (Iran), là nơi thử thách kỹ năng lái xe qua địa hình khắc nghiệt. Người dân địa phương, từ các tài xế du mục đến chuyên gia off-road, đã tích lũy hàng thế kỷ kinh nghiệm để chinh phục cát, nắng nóng và sự cô lập của sa mạc.
Bài viết này sẽ tổng hợp các kinh nghiệm lái xe qua sa mạc từ Trung Đông, giúp bạn chuẩn bị tốt cho hành trình qua địa hình khô cằn, dù là ở Trung Đông hay bất kỳ sa mạc nào trên thế giới.
Đặc điểm của sa mạc Trung Đông
Nhiệt độ: Ban ngày lên tới 45-50°C, ban đêm có thể xuống dưới 10°C.
Địa hình: Cát lún, đồi cát cao (đến 300m ở Rub' al Khali), đá gồ ghề, và thỉnh thoảng có ốc đảo.
Khí hậu: Khô hạn, gió mạnh cuốn cát, tầm nhìn giảm.
Hạ tầng: Ít trạm xăng, gara sửa chữa, hoặc khu dân cư – thường cách nhau hàng trăm km.
Kinh nghiệm lái xe qua sa mạc từ Trung Đông
1. Chuẩn bị xe phù hợp
Loại xe: Xe 4WD (dẫn động 4 bánh) là tiêu chuẩn, như Toyota Land Cruiser, Nissan Patrol – phổ biến ở Ả Rập Xê Út, UAE. Gầm cao (tối thiểu 200mm) và khóa vi sai (diff-lock) là bắt buộc.
Lốp xe: Dùng lốp All-Terrain (AT) hoặc Mud-Terrain (MT), giảm áp suất xuống 15-20 psi khi đi trên cát lún để tăng độ bám (mang bơm hơi để bơm lại khi ra đường cứng).
Kiểm tra trước khi đi:
Dầu máy, nước làm mát: Nhiệt độ cao dễ làm động cơ quá tải.
Lọc gió: Cát bụi dễ làm tắc, giảm công suất động cơ.
Bình xăng: Đổ đầy, mang thêm can dự phòng (20-40 lít).
Phụ kiện: Lắp ống thở (snorkel) để tránh cát vào động cơ, tấm chắn gầm (skid plate) bảo vệ dưới xe.
2. Mang đủ vật dụng sinh tồn
Nước: Tối thiểu 5 lít/người/ngày – người Trung Đông thường mang thùng 20-50 lít cho nhóm. Nhiệt độ cao khiến cơ thể mất nước nhanh (2-3 lít/giờ nếu kẹt xe).
Thực phẩm: Đồ khô như chà là (date), hạt, thịt khô – dễ bảo quản, giàu năng lượng, học từ người Bedouin.
Dụng cụ: Bộ sơ cứu, đèn pin, la bàn/GPS, điện thoại vệ tinh (mạng di động yếu), xẻng nhỏ để đào cát nếu xe lún.
Nhiên liệu: Can xăng dự phòng – trạm xăng cách xa 200-300 km ở vùng như Rub' al Khali.
3. Kỹ năng lái xe trên sa mạc
Đi trên cát lún:
Giữ tốc độ đều (20-40 km/h), tránh dừng đột ngột – đà xe giúp vượt cát.
Nếu lún, không đạp ga mạnh (bánh xe đào sâu hơn); đặt ván gỗ, đá hoặc thảm dưới lốp để tăng độ bám.
Leo đồi cát:
Tiếp cận thẳng góc, tăng tốc trước khi leo, giữ ga ổn định.
Xuống dốc: Dùng số thấp (Low 4WD), không phanh gấp để tránh trượt.
Tránh gió cát: Đi ngược chiều gió nếu có thể, giảm tốc khi tầm nhìn kém (dưới 50m).
4. Lập kế hoạch hành trình
Thời gian: Tránh đi giữa trưa (11h-15h) – nắng nóng đỉnh điểm. Người Trung Đông thường khởi hành sáng sớm hoặc chiều muộn.
Lộ trình: Dùng GPS và bản đồ giấy – tín hiệu vệ tinh có thể chập chờn. Đánh dấu ốc đảo hoặc điểm dừng (như Al Ain ở UAE).
Đi theo nhóm: Người Ả Rập hiếm khi đi một mình – đi 2-3 xe để hỗ trợ nhau khi gặp sự cố.
5. Đối phó với sự cố
Xe hỏng: Đỗ xe dưới bóng cây (nếu có) hoặc dùng bạt che nắng, chờ cứu hộ. Mang tời kéo (winch) để tự giải cứu.
Mất phương hướng: Dừng xe, quan sát dấu vết lốp cũ hoặc dùng la bàn. Người Bedouin dựa vào sao trời ban đêm để định hướng.
Hết nước: Ưu tiên giữ nước cho người, không dùng để làm mát xe – sai lầm phổ biến của người mới.
6. Học từ người bản địa
Người Bedouin (Ả Rập): Dùng lạc đà để mang đồ, chọn đường thấp giữa đồi cát để tránh gió. Áp dụng bằng cách đi theo lối xe trước đó nếu có.
Tài xế UAE: Thường mang lốp dự phòng thứ hai và bộ dụng cụ sửa chữa đầy đủ – sa mạc hay làm thủng lốp do đá hoặc nhiệt độ.
7. Giữ sức khỏe trong sa mạc
Tránh nắng: Mặc áo dài tay, đội khăn che đầu (như khăn shemagh của người Ả Rập), đeo kính râm.
Uống nước đều: Uống từng ngụm nhỏ mỗi 15-20 phút thay vì uống nhiều một lúc.
Nghỉ ngơi: Dừng nghỉ 15-30 phút sau 2-3 giờ lái liên tục, tránh kiệt sức.
Bảng chi phí chuẩn bị lái xe qua sa mạc (tham khảo)
Lưu ý từ kinh nghiệm Trung Đông
Không đi một mình nếu không có kinh nghiệm – nguy cơ lạc đường hoặc kẹt xe rất cao.
Tránh sa mạc khi có dự báo bão cát (thường tháng 3-5 ở Trung Đông).
Mang theo bộ đàm (walkie-talkie) nếu đi nhóm – tiện liên lạc khi xa nhau.
Tôn trọng văn hóa bản địa: Không xả rác, xin phép nếu vào khu vực bộ lạc.
Kết luận
Lái xe qua sa mạc là trải nghiệm đầy thử thách nhưng cũng vô cùng thú vị nếu bạn chuẩn bị kỹ lưỡng. Kinh nghiệm từ Trung Đông – từ chọn xe 4WD, giảm áp suất lốp, mang đủ nước, đến kỹ năng leo đồi cát – là kim chỉ nam để bạn chinh phục địa hình khắc nghiệt này. Hãy áp dụng những mẹo trên và bắt đầu hành trình qua sa mạc an toàn, đáng nhớ!
LMD - Let Me Drive là ứng dụng kết nối dịch vụ thuê tài xế và lái xe hộ, đáp ứng nhu cầu di chuyển an toàn và tiện lợi của khách hàng. Chỉ với vài thao tác, bạn có thể dễ dàng đặt tài xế chuyên nghiệp, tận hưởng chuyến đi thoải mái mà không cần tự lái. Các dịch vụ của LMD bao gồm lái xe hộ cho người đã sử dụng rượu bia (xe máy và ô tô), tài xế theo giờ, tài xế theo ngày, tài xế một chiều đi tỉnh.
